در مورد کراینشورنس در نبض بیمه بیشتر بخوانید
به گزارش «نبضبیمه»؛ شرکت فناوران خبره را از این حیث که بازیگر عمده بازار فناوری اطلاعات صنعت بیمه است میتوان با شرکت بیمه ایران مقایسه کرد.
اگر چه یکی خصوصی است و دیگری دولتی اما به واسطه اینکه هر دو این ظرفیت را دارند که بازار را راهبری کنند وجه مشترکی است که هم مسئولیت است و هم فرصت و هم تهدید به همراه دارد.
مسئولیت از آن حیث که موجب سرعت در توسعه بازاری که در آن فعال هستند بشوند. فرصت از این حیث که خیالشان از داشتن بازار تا حد زیادی راحت است که میتوانند با خیال آسودهتر به بهبود خدمات فکر کنند و محدودیت از این حیث که سهم بازار چندان مغرورشان نکند که از روندهای روز فناوری غافل شوند. خوشبختانه شرکت فناوران به عنوان لکوموتیو قطار فناوری اطلاعات صنعت بیمه توانسته مثلث « مسئولیت، فرصت و تهدید» را به خوبی درک کند و به عنوان پیشران واگنهای فناوری اطلاعات شرکتها به خوبی نقش ایفا کند و فصول تحول در دورههای مختلف زیست این شرکت گویایی همین مسئله است. اکنون نیز ضرورت تحول به سمت دیجیتال را به خوبی درک کرده و گامهای موثری در این زمینه برداشته است.
در گفتوگو با یوسف قلاتی، رئیس هیات مدیره و معاون محصول شرکت فناوران ابعاد و اضلاع مثل مذکور را بررسی کردهایم.
در این مصاحبه قصد داریم در محور اول به کور اینشورنس بپردازیم و در محور دوم به جایگاه بیمهگری باز و میزان نفوذ API در صنعت بیمه و در محور سوم به رویکرد اپن دیتا و نقش آن در بیمهگری خواهیم پرداخت.
* لطفاً در ابتدا به صورت کوتاه خود را معرفی کنید تا خوانندهها بیشتر با شما آشنا شوند.
یوسف قلاتی هستم. دانش آموخته از دانشکدة فنی دانشگاه تهران، از سال ۷۶ در حوزة فناوری اطلاعات در صنعت بیمه فعالیت میکنم. اولین بار در بیمة دانا مشغول به کار شدم. در سال ۸۲ شرکت فناوران را با هدف تولید نرمافزار جدید برای صنعت بیمه راهاندازی کردیم. اولین همکاریهای ما در همان سال با بیمة رازی و کارآفرین کلید خورد. سومین شرکتی که با آن همکاری کردیم بیمة البرز بود.
* فناوران هم اکنون بعد از گذشت 17 سال با چند شرکت همکاری و چه سهمی از بازار را در اختیار دارد؟
در حال حاضر در خدمت ۲۳ شرکت بیمه هستیم که یکی از این شرکتها شرکت آتیهسازان حافظ است که تحت نظارت بیمة مرکزی نیست. امروز حدود ۵۰ درصد پرتفوی صنعت بیمه و حدود ۹۰ درصد پرتفوی بخش خصوصی از طریق نرمافزار فناوران مدیریت میشود.
* شما از نظر تعداد بیش از 70 درصد شرکتها را در اختیار دارید در اینباره بیشتر توضیح دهید؟
شرکتهایی که در خدمتشان هستیم از تنوع نسبتاً بالایی برخودارند؛ شرکتهای بزرگی مثل بیمة آسیا که ۱۱ درصد پرتفوی صنعت بیمه را در اختیار دارد و دومین شرکت بیمة کشور از نظر حجم پورتفوی است یا بیمههای دانا، البرز، کارآفرین، سامان و معلم تا شرکتهایی که حجم پورتفوی کمتری دارند و نسبتاً جوانتر هستند؛ اما در آینده رشد بالایی را در آنها شاهد خواهیم بود. سرویسدهی به شبکة مشتریان و همراهان فناوران از طریق نرمافزار جامع و یکپارچة «بنیان» انجام میپذیرد که یک نرمافزار در مقیاس بزرگ یا Enterprise است.
* آیا سورس این کور اینشورنس متعلق به خودتان است؟
بله. از سال ۸۱ و ۸۲ که فعالیت خود را در بیمۀ رازی و کارآفرین آغاز کردیم این سورس به صورت مداوم ارتقا و توسعه پیدا کرده است تا به امروز که تقریباً تمام آنچه کوراینشورنسهای خارجیِ مطرح پشتیبانی میکنند ما هم در کور اینشورنس خودمان آن را پشتیبانی میکنیم.
* چند بار آن را ارتقا داده یا از نو نوشتهاید.
سال ۸۲ که نرمافزار را راهاندازی کردیم یک نرمافزار اولیة صدور و خسارت به بیمة رازی و کارآفرین ارائه کردیم. کوراینشورنس فعلی وقتی همکاریمان را با بیمة البرز در سال 83 آغاز کردیم شکل گرفت. این نرمافزار با پلتفرم دلفی آغاز به کار کرد؛ اما در سال ۸۷ و ۸۸ متوجه شدیم که دلفی منطبق با نیازهای فردای صنعت بیمه نیست و اگر در دلفی باقی بمانیم دچار مشکل خواهیم شد؛ بنابراین سال ۸۸ نرمافزار را در محیط داتنت بازنویسی کردیم و این نرمافزار جایگزین نرمافزار قبلی شد. در سالهای ۹۲ الی ۹۴ یک بازنگری کاملاً درونی در سیستمهایمان انجام دادیم و پرفورمنس و scalability نرمافزار خود را توسعه دادیم.
توسعههای صورتگرفته موجب شده است که امروز نرمافزارمان در مقیاس بالا در شرکتهای بزرگی مانند بیمة آسیا و البرز و دانا به خوبی پاسخگو باشد.
در سالهای ۹۵ و ۹۶ برای بهرهبرداری از امکانات ناشی از Service oriented شدن نرمافزار، تمام اقدامات لازم را داخل نرمافزار انجام دادیم و خوشبختانه معماری نرمافزار را به صورت سرویسگرا ارتقا دادیم و این ارتقا سبب شد تا در سالهای اخیر بتوانیم انواع سرویسها و APIها را در صنعت بیمه ارائه کنیم.
در کنار همة اینها نرمافزار بیمة عمر بود؛ چون بیمة عمر به ویژه «یونیورسال لایف» در صنعت بیمه تجربة جدیدی محسوب میشد و هر یک از شرکتهای بیمه با سلیقة خود در آن بخش فعالیت میکرد.
طبیعتاً تنوع سلایق مختلف در نرمافزار فناوران هم خود را نشان داده بود و توسعهپذیریهای آتی را با دشواری مواجه کرده بود. در سال ۹۸ نسل جدید بیمههای زندگی را تولید و آن را در شرکتهای بیمه طرف قرارداد نصب و ارائه کردیم. نسل جدید یک باعث یک تحول بزرگ در حوزة بیمههای زندگی شد. امروز کیفیت نرمافزار و میزان رضایتی که مشتریان از نرمافزار دارند با دو الی سه سال قبل از آن بسیار متفاوت شده و توسعهپذیری نرمافزار را به خوبی افزایش داده است؛ مثلاً همین محصول جدید مستمری بر پایة نسل جدید نرمافزار عمر فناوران طی 15 ماه تولید شده است و این سرعت در توسعهپذیری مرهون قابلیتها و امکانات جدیدی است که نسل جدید نرمافزار عمر فناوران ایجاد کرده است.
* روزانه چند تراکنش کسب و کاری در بیمه دارید؟
شرکتها با یکدیگر متفاوت هستند؛ مثلاً در شرکتهای بزرگتر معمولاً در 10 ماه اول سال روزانه به صورت میانگین مابین 10 تا 16 هزار بیمهنامه و چهار الی پنج هزار حوالة خسارت و سه هزار معرفینامة درمان و ۴۰ الی ۵۰ هزار مورد خسارت در روز داریم. این آمار در ماههای بهمن و اسفند به ویژه در بخش صدور بیمهنامه گاه به بیش از دو برابر هم افزایش پیدا میکند. از نظر فنی در شرکتهای بزرگ روزانه چهار الی پنج میلیون تراکنش دیتابیسی داریم.
* آیا سرور پشتیبان دارید؟
بله. دیتای شرکتها به صورت Time Real در سرورهای پشتیبان وجود دارد و بارها اتفاق افتاده است که به هر دلیل سرور اصلی دچار مشکل شده است و در کوتاهترین زمان سرورهای جایگزین فعال شدهاند؛ البته واقعیتی که وجود دارد این است که سرمایهگذاری در این حوزهها در صنعت بیمه با صنعت بانکداری قابل مقایسه نیست؛ حتی مقایسة آنها با یکدیگر درست نیست. صنعت بیمه در این حوزهها سرمایهگذاری کمی انجام داده است و شاید به جرأت بتوان گفت که هیچ کدام از شرکتهای بیمه یک سایت پشتیبان برای خود ندارند که اگر خدای ناکرده در تهران اتفاق بزرگی افتاد آن را جایگزین کنند. به نظرم سرمایهگذاری شرکتهای بیمه در این حوزه در حدی بوده است که نیاز روز آنها را پاسخگو باشد.
* معماری کلی فناوری در صنعت بیمه به چه صورت است؟
هر شرکت بیمه برای خود یک اتاق سرور دارد که همة سرورهای عملیاتی سیستم در آنجا قرار دارند. دسترسی تمام واحدهای شرکت بیمه از جمله شعب و نمایندگیها به صورت Real Time چه از طریق MPLS و چه به صورت اینترنتی با این سرورها برقرار میشود. این سرورها که به سرورهای اپلیکیشن موسوم هستند در داخل آن اتاق سرور با سرورهای دیتابیسی در ارتباط هستند. به صورت دقیقتر معماری نرمافزار فناوران یک معماری چند لایه است که فقط لایة کلاینت آن در اختیار کاربر نهایی قرار دارد.
* برای شرکتهای بیمه ارزانتر نبود که سرور نخرند و از شما خدمات دریافت کنند.
برخی شرکتهای بیمه اتاق سرور خود را جمع کردهاند و تمام سرورهایشان را به Data Centerهای موجود در کشور مانند پارسآنلاین انتقال دادهاند و از آن طریق سرویس میگیرند؛ ولی فقط از مکان فیزیکی آن Data center استفاده میکنند و سرورهای متعلق به خود آن شرکتها در آنجا مستقر است؛ البته شاید ایجاد یک دیتاسنتر توسط فناوران که سرورهای پشتیبان شرکتهای بیمه در آنجا مستقر شوند و نقش دیتاسنتر دوم شرکتهای بیمه را داشته باشد ایدة خوبی است.
* کل سرمایهگذاری شرکتهای تحت پوشش شما چقدر است؟
طبق گفتة یکی از پیشکسوتان فناوری در سال ۹۷، اگر تمام هزینههای انجامشدة کل صنعت بیمه شامل شرکتهای فناورانی و غیر فناورانی در حوزة سختافزار، نرمافزار، پشتیبان و … را 200 میلیارد در نظر بگیریم این مبلغ یکبیستم هزینهای است که در نظام بانکی انجام میشود. بدیهی است تغییر رویکرد اساسی در این حوزه میتواند تحولآفرین باشد.
* نرمافزار فناوران در حال حاضر دارای چه مختصاتی است؟
نرمافزار جامع و یکپارچة بیمهگری «بنیان» در قالب دستهای از نرمافزارهای Enterprise محسوب میشود که اصطلاحاً در خارج از کشور موسوم به نرمافزارهای Core insurance هستند. نرمافزار فناوران هم دقیقاً همان وظایف را انجام میدهد که نرمافزارهای کوراینشورنسِ مطرح در خارج از کشور انجام میدهند به بیان واضحتر، این نرمافزار تمام عملیات ثبت پیشنهاد، محاسبة نرخ و حق بیمه، صدور بیمهنامه و صدور انواع الحاقیه را به عنوان عملیات صدور و تمام عملیات پذیرش خسارت، تشکیل پرونده، ارزیابی و کارشناسی پرونده بر اساس سقف مانده بیمهنامه، صدور حوالههای خسارت، کارشناسی و بازیافت را به عنوان عملیات خسارت، تمام امور واگذاری و قبولی اتکایی به انواع روشهای مختلف اجباری و اختیاری را به عنوان عملیات اتکایی و دریافت حق بیمه به انواع روشهای مختلف، پرداخت خسارت به انواع روشهای مختلف و محاسبه و پرداخت کارمزد نمایندگان، مغایرتگیری بانکی و تولید اسناد حسابداری به ازای انواع عملیات مختلف مالی را به عنوان عملیات مالی بیمهگری انجام میدهد. نرمافزار فناوران مشتمل بر تمام رشتهها و پوششهای بیمهای است و جامعیت و یکپارچگی در حوزة انواع عملیات و نیز در حوزة دادهها از جمله ویژگیهای بارز نرم افزار فناوران محسوب میشود.
زیرسیستم عملیات مالی بیمهگری نرمافزار فناوران با چندین نرمافزار حسابداری مطرح کشور از جمله همکاران سیستم، نمادیران و … در ارتباط است و در این حوزه محدودیتی نداریم.
* سیستمهای کوراینشورنس دنیا چه اجزایی دارند که شما آن را ندارید؟
امکانی که در حال حاضر نرم افزار فناوران از آن بی بهره است Product Builder است. فناوران از دو سال قبل استارت نوشتن یک کور جدید را زده است که پویایی و انعطافپذیری آن بسیار بالاتر خواهد بود و Product Builder هم یکی از امکانات بارز آن خواهد بود.
احتمال میدهم بعضی از نرمافزارهای بیمهگری خارجی به همراه خودشان بخش دفترداری را هم داشته باشند که البته نوشتن این بخش برای ما هم امکانپذیر بود؛ اما نخواستیم چرخ را از نو اختراع کنیم و نرمافزار حسابداری بنویسیم. الان در کشور، نرمافزارهای حسابداری قدرتمندی هست که شرکتهای بیمه از آنها استفاده میکنند.
* لطفاً بخشهای مختلف کوراینشورنس را با کوربنکینگ مقایسه کنید؟
اگر بخواهم یک مقایسة کلی انجام دهم باید بگویم در نرمافزارهای بانکی تراکنشها پیچیده نیست؛ اما تعداد آنها خیلی بالاست؛ اما در یک نرمافزار بیمهگری تعداد تراکنشها بسیار کمتر است؛ اما با پیچیدگیهای به مراتب بالاتر. تصور کنید فقط برای صدور یک بیمهنامه در رشتههایی مانند عمر و سرمایهگذاری، درمان، اتومبیل و … ثبت رکوردهای بسیار زیاد با سایز بسیار بالا و با انواع و اقسام کنترلهای کسب و کاری و محاسبات پیچیده باید انجام شود.
* یکی از چالشهای شما پیچیدگی قراردادهای بیمهای است.
به جرأت میتوانم، بگویم؛ مثلاً در حوزة بیمة درمان دو بیمهنامة مشابه در سیستم فناوران وجود ندارد؛ به تعبیر دیگر سعی کردهایم سیستم، پارامتریک، فلت و باز باشد تا شرکتهای بیمه در حوزة تعریف انواع قراردادها دستشان کاملاً باز باشد؛ مثلاً از طریق قرارداد بیمههای عمر میتوان محصول جدیدی طراحی کرد؛ یعنی این قرارداد باز است و نرخ و شرایط و مواردی که در یک بیمهنامة عمر و سرمایهگذاری وجود دارد؛ از جمله پوشش، نرخ، رنجهای سنی و … قابل تغییر است.
در بررسی نرمافزارهای خارجی متوجه شدیم که آنها فرایند مشابهی مثل آنچه ما در قراردادهایمان اجازه دادهایم، ندارند. آنها به این قراردادهای با حجم تغییرات بالا محصول جدید میگویند؛ اما ما میگوییم قرارداد با شرایط جدید.
نرمافزار فناوران، جامعیت لازم را دارد؛ به تعبیر دیگر تمام آنچه رشتههای بیمهای در صنعت بیمه استفاده میکنند به طور کامل در نرمافزار فناوران وجود دارد و رشتهای وجود ندارد که توسط نرمافزار فناوران پشتیبانی نشود؛ بنابراین یکپارچگی، اهمیت بسیاری دارد و هنوز که هنوز است در صنعت بیمه به یکپارچگی بهای لازم داده نمیشود.
نام یک شخص وارد نرمافزار فناوران و به عنوان یک شخص تعریف و نقش بیمهگذار یا بیمهشده یا ذینفع داده میشود. این شخص در تمام کشور با یک کد شناسایی میشود؛ به این ترتیب نرمافزار فناوران یک پروفایل کامل از مشتری با تمام عملیاتی که انجام داده است در اختیار دارد.
* مقولة یکپارچگی در شرکت فناوران چگونه است؟
یکپارچگی در نرمافزار فناوران به طور کامل وجود دارد؛ حتی یکپارچگی را به سطح شرکتهای بیمه آوردهایم؛ مثلاً پوشش فوت بر اثر حادثه در رشتة بیمة عمر و سرمایهگذاری در نرمافزار فناوران در کل شرکتهای بیمه یک کد دارد.
* صنعت بیمه به ویژه در ایران در حال توسعه است و روز به روز محصولات جدید تولید میشود و این گلایه از فناوری اطلاعات صنعت بیمه وجود دارد که آنطوری که صنعت بیمه میخواهد فناوری اطلاعات پا به پای آن حرکت نمیکند و در زمان مناسب پاسخگوی نیازهای مطرح شده نیست. نظرتان در این مورد چیست؟
این پرسش بسیار مهمی است که برای پاسخ به آن باید جنبههای مختلفی را در نظر گرفت. آیا نوآوری در ماهیت محصولات و تحولآفرینی بنیادین برای خلق ارزش جدید برای مشتریان توسط نگرش قانونگذار پشتیبانی میشود؟ آیا حاضر به پذیرش ریسک نوآوری هستیم؟ چقدر ظرفیت سنجش ریسک نوآوری را داریم؟ چقدر به محدودیتهای عملیاتی در پیادهسازی ایدههای نوآورانه اعتقاد داریم؟ آیا به مدیریت تحول به صورت صفر و یک نگاه نمیکنیم؟ همة این سؤالات دربارة جهتگیری استراتژیک محصولات جدید و فناورانه است. از سوی دیگر باید بدانیم که استفاده از عنوان «زمان مناسب» خیلی کیفی است. آیا معیار مشخصی در این مورد نباید مورد توافق قرار گیرد؟ در حال حاضر ما داریم به این سمت حرکت میکنیم که با مشتریان خود مفاهیمی نظیر سرعت پردازش درخواست را دارای متر و معیار کنیم تا از قضاوتهای سلیقهای پرهیز شود. در مجموع، این گلایه در کل دنیا وجود دارد. در کل دنیا بحثهای عمومی و علتهای عمومی وجود دارد که شامل حال ما میشود؛ ولی در صنعت بیمة ایران با علتهای اختصاصی هم مواجهیم. فناوران در طول یک سال شاید بیش از هفت هزار نامة درخواست توسعه و تغییر از شرکتهای بیمه و مشتریان خود دریافت میکند. برخی شرکتها هزار نامه و برخی حدود ۵۰۰ نامه و … .
* به طور متوسط روزی سه درخواست از هر مشتری خود دریافت میکنید؟ آیا برای این کار سامانة خاصی دارید؟
بله نرمافزاری برای مدیریت این درخواستها داریم. حجم تغییرات در صنعت بیمه هم در حوزة محصولات جدید، هم در حوزة تغییرات نرمافزارها و هم در حوزة سنهاب بسیار زیاد است.
* آیا این میزان درخواستها با کمدانشی درخواستکننده از باب فناوری و … مرتبط نیست؟
خیر. درخواستها منطقی هستند. ذات صنعت بیمه همواره با تنوع نیاز مشتریان روبهروست و این درخواستهای متنوع مشتریان به درخواست تغییر در نرمافزار یا درخواست محصولات جدید منجر میشود.
* ولی هفت هزار درخواست بسیار زیاد است؟
بله زیاد است؛ البته فراموش نشود که ممکن است بعضاً درخواستی به صورت تکراری از شرکتهای مختلف به فناوران ارسال شود. که اگر این درخواستهای تکراری را هم در نظر نگیریم تعداد درخواستهای مطرحشده از چهار تا پنج هزار کمتر نیست.
* چه تعداد از این درخواستها میتوانست وجود نداشته باشد؟
پاسخ به این سؤال آسان نیست؛ ولی امیدوارم انعطافپذیری و پویایی بالای کور جدید فناوران بتواند تأثیر زیادی در کاهش تعداد این درخواستها از فناوران داشته باشد و شرکتهای بیمه بدون نیاز به فناوران خودشان بتوانند نیازمندیهایشان را در آن سیستم مرتفع کنند.
* نحوة پاسخگویی به این درخواستها چگونه است؟
در نظر بگیرید فناوران هیچ ساز و کاری برای پاسخگویی به این موارد درخواست نداشته باشد و در مورد هر درخواستی که میرسد از همان لحظه کارش را شروع کند و سریعاً بخواهد به درخواستدهندة مربوطه پاسخ دهد و درخواست را در سیستم عملیاتی آن شرکت اعمال کند. این به آن معنی است که در طول یک سال به ازای هر شرکت بیمه صدها نسخة عملیاتی داشته باشیم. مطمئناً شما هم به ما حق میدهید که مدیریت چنین وضعی در نرمافزاری با این حجم و اندازة سنگین اصلاً امکانپذیر نیست و عملاً باعث تشتت و اختلال وسیعی خواهد شد که برای ما و شرکتهای بیمه به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست؛ بنابراین فناوران ناچار است در قالب یک ساختار ورژن منظم و منسجم نسبت به انجام درخواست شرکتهای بیمه اقدام کند و در هر نسخهای که تهیه میکند پاسخگوی تعداد بسیار زیادی از موارد درخواست شرکتها باشد. در حال حاضر فناوران در طول یک سال چهار نسخة عملیاتی به ازای هر شرکت بیمه تهیه میکند و با موفقیت این نسخهها را در محیط عملیاتی شرکتها نصب میکند که در مجموع در سال نزدیک به 90 نسخه عملیاتی تهیه شده و پس از انجام تستهای دقیق و موشکافانه در اختیار شرکتهای بیمه قرار میگیرد که در نوع خود و در مقایسه با سایر شرکتهای مشابه حتی در حوزة بانکی رکورد بسیار قابل توجهی محسوب میشود.
البته فناوران در کنار آمار بالای ارائة ورژنهای جامع به شرکتهای بیمه، توجه لازم به درخواستهای فورس شرکتهای بیمه هم دارد و شاید در طول یک سال چندین برابر نسخ جامع و اصلی، نسخ فرعی برای انجام کارهای فورس به شرکتهای بیمة طرف قرارداد ارائه میکند.
در کنار انجام درخواستهای مستقیم شرکتهای بیمه در طول دو سه سال گذشته حجم بسیار بزرگی از انرژی شرکت فناوران صرف توسعة سامانة سنهاب در صنعت بیمه شده است که از طرف بیمة مرکزی ایران، این توسعهها با فورسهای زمانی بسیار زیاد دنبال میشود و فناوران را در تعیین اولویتهای کاری خود با مشکلاتی مواجه کرده است. خیلی واضح است که اگر حجم زیاد کارهای سنهاب در طول دو سه سال گذشته وجود نداشت فناوران در انجام درخواستهای شرکتهای بیمه خیلی با مشکل مواجه نمیشد.
به جرأت اعلام میکنم؛ اگر همکاران ما در شرکتهای بیمه درخواستهای خود را با ساختار نسخ سه ماهة فناوران منطبق سازند مشکل جدی در انجام درخواستهای خود نخواهند داشت و در قالب این نسخههای سه ماهه، بخش زیادی از درخواستهای خود را انجامشده خواهند دید.
* سنهاب تاکنون طی مراحل مختلف توسعة بسیاری پیدا کرده است. فناوران چقدر همسو با این سامانه حرکت میکند؟
سابقة همکاری ما با سنهاب به سالهای 89 و 90 برمیگردد؛ از همان زمان که این پروژه در بیمة مرکزی شروع شد فناوران با اعتقاد و اعتماد کامل به آن در کنار بیمة مرکزی ایران قرار گرفت و تا کنون از هیچگونه همکاری در راستای توسعة پروژههای سنهاب دریغ نکرده است. از حق نمیتوان گذشت که بیمة مرکزی کار بسیار بزرگی انجام داده است و در انجام این کار بزرگ فناوران به صورت جدی پای کار بوده است و من خیلی صریح میگویم که نقش فناوران در کسب موفقیتهای سنهاب بسیار پر رنگ و قابل توجه بوده است.
تا کنون فناوران با همکاری دوستان سنهاب در بیمة مرکزی وب سرویسهای تخصصی رشتههای شخص ثالث، آتشسوزی، باربری، مسئولیت متصدیان حمل و نقل و عمر و سرمایهگذاری را برای دریافت کد یکتای تخصصی به صورت عملیاتی راهاندازی کرده است و در سایر رشتههای بیمهای وبسرویس مشترکات را برای گرفتن کد یکتای مشترکات در حوزة صدور و خسارت راهاندازی کرده است. در تمام این سالها همکاری فناوران با مرکز فناوری اطلاعات بیمة مرکزی ایران بسیار گسترده بوده است و در حوزههای شناخت، تحلیل، طراحی و پیادهسازی وبسرویسهای مشترکات و تخصصی و مغایرتگیریهای بعد از عملیاتیسازی هر یک از این وبسرویسها فناوران تمام دانش و توان عملیاتی خود را در اختیار شرکتهای بیمه و بیمة مرکزی ایران قرار داده است.
جدیدترین پروژهای که فناوران در راستای ارتقاء پروژة سنهاب در صنعت بیمه انجام داده است راهاندازی عملیاتی نسخة 5.1 ثالث یا همان پروژة مالکمحور کردن صدور بیمهنامههای شخص ثالث است که امیدوارم نواقص و مشکلات نسخة 5.1 ثالث در سامانة سنهاب سریعتر مرتفع شود تا شرکتهای بیمه و استارتاپها قادر باشند با اتکا به دادههای این سامانه سریعتر بتوانند سامانههای فروش الکترونیکی بیمهنامة شخص ثالث را توسعه دهند.
* هماهنگی بین شرکتهای بیمه و سنهاب چطور است؟
سنهاب برای صنعت بیمه اهمیت بسیاری دارد؛ ولی شرکتهای بیمه نیاز خود را همچنان در اولویت بالاتری میبینند؛ به تعبیر دیگر توسعههایی که در سنهاب از طرف بیمة مرکزی به شرکتهای بیمه محول میشود همسو نیستند؛ طبیعتاً هر قدر برای سنهاب انرژی بگذاریم شرکتهای بیمه درخواستهای خود را در اولویت بالاتری میبینند؛ به همین دلیل فشار زیادی بر فناوران وارد میشود.
* آیا به روش دیگری اندیشیدهاید؛ مثلاً سالی یک بار برای شرکتهای بیمه سمینار آموزشی و توسعة دانش برگزار کنید و همسطحسازی دانش انجام دهید؟
در سال ۹۷ همایشی در هتل اسپینانس برگزار و از 300 مدیر ارشد صنعت بیمه دعوت کردیم و همة این موارد را توضیح دادیم.
امسال هم قصد برگزاری نشست مشابهی را داشتیم که متأسفانه شیوع بیماری کرونا مانع از انجام آن شده است.
* معدل دانش شرکتهای بیمه را چطور میبینید؟
در حال حاضر نسبت به گذشته سطح دانش صنعت بیمه افزایش معناداری یافته است و شرکتهای بیمه علاقهمندند اقدامات عمقی و سطح بالاتری انجام شود.
ما در فناوران هم در بخش توسعه از دو بعد غافل نشدهایم؛ یکی بحث تکنولوژی و دیگری بحث کسب و کار است. نرمافزار فناوران باید در حوزة کسب و کار بهبود مستمر و قابلیت رقابت با نرمافزارهای خارجی را داشته باشد؛ اگر تحریمها برداشته شود مجدداً شرکتهای خارجی وارد ایران میشوند و ما باید در مقابل آنها حرفی برای گفتن داشته باشیم.
در حوزة تکنولوژی نیز هر آنچه در دنیا مطرح میشود به سمت آن حرکت میکنیم؛ مثلاً سامانة درختهای تصمیمگیری که در چند سال اخیر در کل دنیا به آن توجه شده است هماکنون در نرمافزار فناوران پیاده میشود؛ ما نمیخواهیم از تکنولوژی روز دنیا عقب باشیم.
* ولی در ایران برای شما رقیبی جدی وجود ندارد.
چرا رقبا وجود دارند؛ مثلاً بیمة ایران و بیمة پاسارگاد از محصولات نرمافزاری دیگری در تمام حوزهها از جمله بیمههای عمر استفاده میکنند.
* دربارة اقدامات دیگر فناوران نیز بگویید.
در طول همین دو سه سال گذشته نسل جدید نرمافزار بیمههای زندگی را تولید کرده است. محصول عمر و سرمایهگذاری فناوران اکنون منطبق بر نرمافزار یونیورسال لایف بینالمللی است و به جرأت میتوان گفت که شفافیت مالی در حوزة بیمههای زندگی نرمافزار فناوران بسیار بالاست. محصول مستمری فناوران که در یکی دو سال اخیر تولید و عرضه شده است این قابلیت را دارد که هم در صنعت بیمه و هم در سایر صندوقهای مستمری تکمیلی و بازنشستگی مورد استفاده قرار گیرد. در حوزة بیمهگری باز و توسعه انواع API نیز توسعههای بسیار زیادی صورت گرفته است. انبارهای داده فناوران در تمام رشتهها ایجاد شده است. پنجره واحد درمان برای صدور معرفینامة الکترونیکی ایجاد و در اختیار مراکز درمانی قرار گرفته است. از این دست کارها در فناوران خیلی زیاد انجام شده است و میشود.
* با توجه به بحث بیمهگری باز و توسعة اینشورتکها در حوزة API آیا ظرفیتهای لازم در فناوران ایجاد شده است؟
امروز فناوران این آمادگی را دارد که APIهای لازم در انواع موضوعات مختلف را در اختیار شرکتهای بیمه و سایر فعالان این حوزه قرار دهد. APIهای لازم برای صدور بیمهنامة ثالث که جدیداً منطبق با نسخة رانندهمحور بیمة مرکزی هم شده است، صدور بیمهنامه بدنة خودرو، ثبت بازدید بیمهنامة بدنه، صدور بیمهنامة طرحهای آتشسوزی، صدور بیمهنامة حوادث انفرادی، صدور انواع بیمهنامة مسافرتی، تشکیل پرونده و ثبت خسارت ثالث مالی و بدنی، حوادث راننده و بدنة خودرو، پذیرش و تشکیل پرونده و ثبت خسارتهای بیمارستانی و پاراکلینیکی در رشتة درمان، استعلام سقف و ثبت معرفینامة درمان، استعلام اندوخته و سود مشارکت بیمههای زندگی، ثبت بیمهگذار و بیمهشده، پرداخت حق بیمه به روشهای مختلف و انواع استعلام نرخهای مختلف حق بیمه از جمله APIهایی است که فناوران تا کنون اقدام به تولید آنها کرده است. در نظر داریم تا پایان سال جاری API جامع صدور بیمهنامة عمر و سرمایهگذاری را هم آمادة ارائه به صنعت بیمه کنیم. API صدور بیمهنامة درمان خانواده هم از موضوعاتی است که قصد داریم در آیندهای نزدیک آماده کنیم.
اما حقیقتی که وجود دارد استقبال صنعت بیمه برای ایجاد محصولات لازم بر اساس این APIها آنچنان که باید رضایتبخش نبوده است و غیر از تعدادی محدود از شرکتهای بیمه که در این مورد اقدامات عملی خوبی انجام دادهاند و بعضی از آن شرکتها همین الان محصولاتی نیز در این رابطه آماده کردهاند استقبال سایر شرکتهای بیمه خوب نبوده است و شاید هنوز آمادگی ذهنی مناسب برای سرمایهگذاری در رابطه با بیمهگری باز در صنعت بیمه وجود ندارد؛ البته به نظرم این موضوع طبیعی است و به زودی همة شرکتهای بیمه به این موضوع اقبال لازم را خواهند داشت.
با اینشورتکها و استارتاپها هم مذاکرات در جریان است و به زودی توافقات لازم برای استفادة این فعالان صنعت بیمه هم از APIهای تولیدشدة فناوران به عمل خواهد آمد.
* در حوزة مدیریت و تحلیل داده چطور؟
انبارة دادة دیتاورهاوسمان را در حوزة آمارهای مالی و مدیریتی و نیز در حوزة دادههای تمام رشتههای بیمهای توسعه دادیم.
در حوزة استفاده از دادههای آمادهشده در انبارهای داده سیستم فناوران متأسفانه اوضاع اصلاً خوب نیست و در کل شرکتهای طرف قرارداد فناوران استفاده از این انبارهای داده برای انجام تحلیلهای داده مورد نیاز شرکتها شاید از یکی دو مورد هم بیشتر نیست و واقعاً برای ما جای شگفتی است که چرا از این منابع ارزشمند داده که در اختیار شرکتها قرار گرفته است استفاده مناسب نمیشود.
* یکی از اقداماتتان پنجره واحد درمان است، این سامانه اکنون در چه مرحلهای است؟
از اقدامات مهم دیگر فناوران در حوزة خدمات الکترونیکی، راهاندازی موفق پنجره واحد صدور معرفینامة آنلاین درمان موسوم به ماد است که از طریق آن هر مرکز درمانی قادر است از طریق یک پنجره واحد برای تمام شرکتهای بیمة طرف قرارداد خود معرفینامه صادر کند. این سامانه هماکنون در بیش از هزار مرکز درمانی مهم کشور در حال استفاده است.
* در حوزة اتکایی چطور؟ توسعهای داشتهاید؟
در حوزة اتکایی هم در بخش واگذاری و هم در بخش قبولی، محصولات خوب و قابل اتکایی تهیه شده است.
* در مورد ارتباط با حوزة بانکی، وضعیت چطور است به نظر میرسد ظرفیتهای مشترک زیادی در این همکاری وجود داشته باشد.
در حوزة ارتباط با نظام بانکی، فناوران، اقدامات خوبی انجام داده است و اکنون محصولات یکپارچه دریافت و پرداخت فناوران با اغلب بانکهای مطرح کشور ایجاد شده است. به عنوان یک کار شاخص که در طول سه سال گذشته انجام شده است ایجاد محصولات بانک بیمه با همکاری شرکت توسن است؛ البته از سالهای گذشته ارتباط نزدیکی با بانک ملت داریم.
* دربارة توسعه، مسئلههای اساسی چه هستند؟
در مورد بحث توسعه باید بگویم که اول، باید یک ساختار ورژن یا نسخ داشته باشیم؛ چون راهکار دیگری به جز این نداریم. دوم، درخواستهای بسیار زیاد سنهاب است. سوم، توسعههای تکنولوژیک و کسب و کاری است که طبیعتاً باید به آنها میپرداختیم. ما به همة اینها به صورت همزمان رسیدگی میکنیم.
سرمایهگذاری صنعت بیمه در حوزة آیتی و به تبع آن در حوزة فناوران، اطلاعات خبره مناسب نیست، این سرمایهگذاریها محدود هستند؛ برخی شرکتهای بیمه هم سرمایهگذاریهایی انجام دادهاند و نرمافزار خارجی آوردهاند؛ ولی متأسفانه آنها هم چون مطالعهشده و با هدف مشخصی نبودند؛ به نتیجة مشخصی نرسیدند.
شرکت فناوران با ۳۵۰ نفر، همة این مسئولیتها را انجام میدهد و خوب است این تعداد نفرات را با تعداد نفرات شرکتهای سداد، بهسازان ملت یا توسن مقایسه کنید. در حوزة فناوری اطلاعاتِ صنعت بیمه بیش از ۵۰۰ نفر مشغول به کار نیستند؛ ولی در حوزة بانکی ۱۰ هزار نفر مشغول به کار هستند. همة اینها نشان میدهد سرمایهگذاری صنعت بیمه در حوزة فناوری اطلاعات بسیار محدود است. زمان آن رسیده است که به این حوزه به دید هزینه نگاه نشود؛ چون برای توسعة صنعت بیمه راهی جز فناوری اطلاعات وجود ندارد.
* تعداد نیروی کیفی شما از میان 350 نفر چه تعداد است؟
ما در حوزة نگهداشت نیرو بسیار خوب عمل کردهایم. بیش از ۵۰ نفر از نیروهای شرکت فناوران بیش از ۱۰ سال سابقه دارند و سرمایة اصلی ما همین نیروهای خبره و کارآمد هستند. از 350 نفر 50 نفر نیروهای ستادی و اداری داریم. ۳۰۰ نفر در حوزة نرمافزار هستند که از ۳۰۰ نفر 50 الی ۶۰ نفر در حوزة تست مشغول به فعالیت هستند و 40 الی ۵۰ نفر در حوزة پشتیبانی و مابقی همه در حوزة تولید فعال هستند. حدود ۱۹۰ الی 200 نفر در حوزة تولید مشغول به کار هستند که شامل حوزة تحلیل و طراحی و برنامهنویسی میشود.
صنعت بیمه هم این اعتقاد را دارد که با این حجم نیرو و میزان سرمایهگذاری که در حوزة فناوری اطلاعات انجام شده است عملکرد قابل قبولی در صنعت بیمه داشتیم که توانستیم به این تعداد شرکت، خدماتی با کیفیت بالا ارائه دهیم.
* برگردم به سؤال قبلی خودم، ارتباط سه جانبة سنهاب، فناوران و شرکتهای بیمه چقدر پویا و مؤثر پیش میرود؟
از نظر من بیمة مرکزی برای توسعة سامانة سنهاب باید توجه بیشتری به کسب و کار شرکتهای بیمه داشته باشد. شاید مهمترین ایرادی که به سامانة سنهاب بتوان وارد کرد آن است که خیلی بیشتر از آنچه لازم است به متن کسب و کار شرکتهای بیمه ورود کرده است. دستیابی به اهداف نظارتی و اتکایی بیمة مرکزی به روشهای دیگری هم قابل انجام بود که نیاز به ورود مستقیم بیمة مرکزی در تمام فرایندهای صدور و خسارت شرکتهای بیمه نداشت و بیمة مرکزی هم با سهولت بیشتر به اهداف مورد نظر خود دست پیدا میکرد. به هر صورت در دنیا هم سازمانهای نظارتی در حوزة بیمهگری وجود دارد و این سازمانها شاخصهای نظارتی و کنترلی دقیقی دارند که شاید اگر ما هم روشهای مشابه آنها را در کشورمان پیاده میکردیم نتایج بهتری حاصل میشد.
در حال حاضر اگر یک روز سنهاب با مشکل مواجه شود کل کسب و کار شرکتهای بیمه در آن روز مختل خواهد شد.
* به نظرم این چالش طبیعی است؛ مثلاً اگر شتاب قطع شود سیستم بانکی دچار مشکل میشود؛ بنابراین سیستمهای متمرکز حاکمیتی در همة بخشها وجود دارند.
مقایسة سامانة سنهاب با شتاب شاید خیلی مقایسة دقیقی نباشد؛ زیرا هدف شتاب و سنهاب با هم متفاوت است. سنهاب از این نظر که باعث یکپارچگی خوب و قابل قبولی در حوزة درونصنعتی و برونصنعتی میشود بسیار هم خوب است؛ ولی میشد اطلاعات سامانة سنهاب را با روشهایی که خیلی نیاز به ورود به کسب وکار شرکتهای بیمه نباشد هم جمعآوری کرد؛ مثلاً میشد اطلاعات بیمهنامهها را بعد از صدور آنها جمعآوری کرد؛ ولی در حال حاضر صدور بیمهنامه بدون گرفتن کد از سامانة سنهاب امکان ندارد.
به هر صورت دوستان ما در بیمة مرکزی روش جاری در سامانة سنهاب را پسندیده و انتخاب کردهاند و ما به عنوان یکی از پیمانکارهای حوزة فناوری اطلاعات در صنعت بیمه وظیفة خود دانستهایم و میدانیم که برای موفقیت این سامانه در کنار بیمة مرکزی ایران نقش خود را ایفا کنیم. اعتقاد دارم؛ اگر بیمة مرکزی در پروژههای سنهاب توجه بیشتری به موضوع کسب و کار شرکتهای بیمه داشته باشد و معماری داخلی این سامانه در بیمة مرکزی از حالت فعلی خارج شود و به شکل جامعتر و یکپارچهتر انجام شود و البته در زمانبندیهای اعلامی هماهنگی بیشتری با شرکتهای بیمه انجام دهد به یقین نتیجههای بسیار مثبتتری را در این پروژه بزرگ صنعت بیمه شاهد خواهیم بود.
* چرا معتقدید بیمة مرکزی خیلی وارد کسب و کار بیمهای شده است؟
در نسخة 5.1 ثالث حتی محاسبة تخفیف عدم خسارت بیمهنامة ثالث را هم بیمة مرکزی برعهده گرفته، حتی وارد محاسبه هم شده است. به نظر شما این ورود به کسب و کار بیمهای نیست؟
* آیا ممکن است ورود بیمة مرکزی به این حوزه گریزناپذیر و مجبور به این کار شده باشد؟
این ورود به کسب و کار بیشتر به دلیل مباحث نظارتی بوده است. بیمة مرکزی میخواهد هیچ بیمهنامهای نباشد که شاخصهای نظارتیاش کنترل نشده باشند و صادر شود.
* گاهی مقام ناظر بیمهای مجبور به نظارت گسترده میشود؛ مثلاً نرخشکنی افزایش مییابد و به دنبال آن حواشی افزایش مییابند به همین دلیل مجبور میشود که امکان نظارت خود را گسترده کند.
ولی در حال حاضر سامانة سنهاب شاخص نظارتی در مورد نرخشکنی در صنعت بیمه ندارد. به ویژه در مورد رشتههایی مانند مهندسی و انرژی که ممکن است نرخشکنی در آنها بیشتر باشد.
* یک اکوسیستم بیمهای از زاویه دید فناوری داریم. آیا شما خود را مکمل سنهاب میدانید؟
سنهاب مکمل فعالیت ماست.
* سنهاب چقدر به کسب و کار شما کمک کرده است؟
در ارتباط با سازمانهایی مانند ثبت احوال کمکهای سنهاب خوب بوده است. در سایر موارد سنهاب بیشتر اهداف بیمة مرکزی را در حوزة نظارت و اتکایی دنبال کرده است و هنوز کمک خاصی به شرکتهای بیمه ارائه نکرده است.
اگر در نسخة 5.1 ثالث مشکلات جاری سنهاب برطرف شود برای دقیقتر شدن تخفیفهای عدم خسارت رشتة ثالث و کم شدن تقلبات در این حوزه کمک خواهد کرد.
* همیشه کلاهبرداران یک قدم جلوتر هستند و به صفر رساندن آن دشوار است.
اگر به صفر نزدیک شود؛ موفقیت بزرگی برای صنعت بیمه است.
یکی از مهمترین مشکلات بیمة مرکزی زمانبندی است؛ مثلاً بیمة مرکزی به شرکتهای بیمه برای راهاندازی هر موضوع نامه میدهد و یک روز خاص را برای اجرا مشخص می کند؛ اما بارها و بارها با دوستان خود در بیمة مرکزی صحبت کردهایم که ما نمیتوانیم برای 21 شرکت بیمه در یک روز نسخة مرتبط با آن موضوع را راهاندازی کنیم و نیاز به یک بازة زمانی دو ماهه داریم.
* این انتقاد در شبکة بانکی هم وجود دارد.
بارها به آنها اعلام کردهایم که لطفاً زمانبندی یک روزه اعلام نکنید.
* پاسخ آنها چیست؟
تاکنون پاسخ مثبتی در مورد این درخواست خود دریافت نکردهایم و یک چالش همیشگی در این رابطه وجود داشته است.
* انتقاد شما کاملاً وارد است. مدیر فاوای بیمة مرکزی هم با سازمانهای بالادستی خود چنین مشکلاتی دارند.
شرایط آنها را کاملاً درک میکنم که از سازمانهای بالادستی به شدت تحت فشار هستند؛ ولی واقعاً با کارهای عجلهای نمیشود کار بزرگ و عمیق انجام داد. در مواردی هم فشار سازمان بالا دستی هم وجود ندارد.
* در مورد تأخیرها هیچگاه شما را جریمه نکردهاند و به نظر آنها هم چارهای ندارند.
ما با بیمة مرکزی قرارداد همکاری مستقیم نداریم که جریمه شویم؛ ولی فشار از طرف بیمة مرکزی زیاد است.
* راهکار شما برای مرتفع شدن این ایراد چیست؟
بهترین راهکار این است که یک کارگروه در سندیکا وجود داشته باشد و شرکتهای پیمانکار مانند فناوران و شرکتهای بیمه و دیگران در آن حضور داشته باشند و در مورد موضوعات تصمیمگیری کنند. یکی از موضوعات مهم دیگر اینکه بیمة مرکزی باید کارهای به این بزرگی را در یک یا دو شرکت به صورت پایلوت انجام دهد و چکشکاری شود و بعد توسعه پیدا کند.
* آیا تا به حال چنین پیشنهادی ارائه کردهاید؟
بله بارها به آنها پیشنهاد کردهایم؛ اما میگویند؛ از سوی سازمانهای بالادستی تحت فشار هستند و امکان چنین چیزی وجود ندارد.
* ارتباط شما با سندیکا چگونه است آیا اقدامات مفید مشترکی با یکدیگر داشتهاید؟
ما با سندیکا تعاملات مثبت و خوبی داریم؛ اما تا به امروز کار اجرایی مشترک با سندیکا نداشتهایم.
* از ظرفیتها استفاده نکردهاید؟
همانطور که بیان کردم؛ تعاملات خوب و مثبتی با سندیکا داریم این آمادگی را داریم اقدامات مشترکی در صنعت بیمه انجام دهیم؛ مثل ایجاد کدینگ یکسان. به نظرم ایجاد کدینگ یکسان یکی از ضرورتهای صنعت بیمه است که میشود با سندیکا آن را پیش برد؛ مثلاً سندیکا در حوزة بیمههای درمان کارگروه خوبی دارد و به نظرم میشود خیلی راحت این کار را در آنجا آغاز کرد.
از اقدامات دیگری که میتوان به صورت مشترک با سندیکا انجام داد مدیریتی است که در قالب پنجره واحد انجام دادهایم. این پنجره، پنجره واحد صنعت بیمه است و مدیریت آن میتواند به صورت منسجم در سندیکا انجام شود. اینها اقداماتی است که در این حوزه انجام شده است.
* برای جمعبندی اگر نکتة خاصی وجود دارد، بیان کنید.
از موضوعاتی که قصد دارم به آن اشاره کنم این است که هم ما و هم شرکتهای بیمه در صنعت بیمه باید به این نتیجه برسیم که هر کاری که در حوزة فناوری اطلاعات انجام میدهیم؛ اگر مطالعهشده و با هدف مشخص باشد سرمایهگذاری است و هزینه نیست.
نکتة دیگر اینکه یکی از اهداف ما در حرکت به سمت تحول دیجیتال این است که باید کاری کنیم که برای ذینفعان و مخاطبانمان سیستمهای چابک بسازیم. آنها باید کارهایی که با ما به شکل چابک دارند انجام دهند. این به آن معنی نیست که کار عجلهای انجام دهیم. متأسفانه بعضاً در مورد دو موضوع خلط مبحث میشود. ما باید اقدامات عمیق و مطالعهشده و با تدبیر کامل انجام دهیم تا چابکی را برای مشتری ایجاد کنیم؛ ولی متأسفانه این چابکی با کارهای عجلهای و مطالعهنشده اشتباه گرفته میشود.